Ryszard Wyczachowski

Urodził się 11 listopada 1945 roku w miejscowości Gnojno, na Ziemi Chełmińskiej. Dzieciństwo spędził we Wilczeńcu Fabijańskim i w przyległej miejscowości Rachcin, ukończył Szkołę Podstawową. W 1962 roku wyjechał do miejscowości Łuki Wałeckie koło Wałcza. W Wałczu ukończył Zasadniczą Szkołę Zawodową i podjął pracę w miejscowym Państwowym Ośrodku Maszynowym. Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej i ukończeniu Szkoły Podoficerskiej Wojsk Pancernych w Morągu, nadal pracował w POM w Wałczu do 1970 roku. W kolejnych latach 1970-1975 był pracownikiem POM w Człuchowie. W 1975 roku przyjechał do Bełchatowa, gdzie do momentu odejścia na emeryturę (2002), pracował w Kopalni Węgla Brunatnego „Bełchatów” w Rogowcu. Tu zdał maturę i uzyskał tytuł technika górnictwa. Po przyjeździe do Bełchatowa wstąpił do Rycerstwa Niepokalanej i został członkiem Zarządu. Uczestniczył w ogólnopolskich spotkaniach Rycerstwa Niepokalanej w Niepokalanowie od 1976r.

W tym czasie nawiązał ścisły kontakt z księdzem Janem Umińskim z Sulejowa, który stał się jego powiernikiem i przyjacielem. Wtedy to Ryszard Wyczachowski podjął współpracę ze środowiskami antykomunistycznymi w Polsce. Między innymi z Wolnym Związkiem Zawodowym na Śląsku (Kazimierz Świtoń).

W grudniu 1981 roku współtworzy Bełchatowską Oficynę Wydawnicza (BOW) – razem z Józefem Pólkowskim, Zbigniewem Matyśkiewiczem i Antonim Augustyniakiem, – w której działał do 1989 roku. Jest autorem artykułów, redaktorem gazetek, współorganizatorem transportu pracy podziemnej. W latach 1980-1989 był organizatorem kolportażu i kolporterem na terenie zakładów Bełchatowa, Piotrkowa, Tomaszowa, Zelowa i Szczercowa, a nawet Łodzi (1980-1989) – wydawnictwo „Kultura”, Tygodnik „Solidarność”, ”Jedność”, „Solidarność Wojenna”, „Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Ziemi Łódzkiej”, „Głos Łodzi”, „Biuletyn Dolnośląski”, „Poza Układem”, „Głos Wolnego Hutnika”, „Solidarność Walcząca”. Ściśle współpracował z Jerzym Kropiwnickim, Grzegorzem Palką. Andrzejem Słowikiem, Ryszardem Kostrzewą, Andrzejem Gwiazdą, Zbigniewem Mrozińskim, Kornelem Morawieckim, Kazimierzem Świtoniem, Edwardem Mizikowskim, Krzysztofem Wolfem, Stanisławem Wądołowskim, Marianem Jurczykiem, Wojciechem Ziębińskim. Nawiązał współpracę ze Zbigniewem Bujakiem i Pawłem Mikłaszem – wyd. „Myśl”. Po otwarciu teczek IPN okazało się, że Paweł Mikłasz to groźny agent SB. Dodatkowo jest on żydowskiego pochodzenia. Wtedy jednak Ryszard Wyczachowski o tym nie wiedział. Mikłasza obdarzył pełnym zaufaniem.

Po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce, 13 grudnia 1981 zorganizował tajne zebranie członków NSZZ ”Solidarność” w Bełchatowie, które powołało tajną strukturę „Solidarności”. Ryszard Wyczachowski został redaktorem pisma tej struktury p.t. „Solidarność Wojenna”. Jeszcze w czasie działania legalnej „Solidarności” w 1980 roku, za swoją działalność był wielokrotnie przesłuchiwany przez SB. Decydujące miało miejsce w dniach 19-22 grudnia 1980 roku. SB podjęła decyzję o przeszukaniu jego mieszkania. Nic nie znaleziono i Ryszard Wyczachowski został zwolniony z dalszych przesłuchań. Jako współorganizator struktur NSZZ „S” na terenie zakładów pracy podjął współprace ze Stanisławem Knasiem, Kaźmierzem Kasprzakiem, Stefanem Borysewiczem, Wiesławem Zamolskim, Janem Skrobiszem i innymi.

We wrześniu 1980 został członkiem Prezydium Komitetu założycielskiego NSZZ „S” KWB „Bełchatów”, członkiem Komisji Zakładowej oraz Przewodniczącym Komisji Oddziałowej RS-1 NSZZ „S” Zakładu Sprzętu Technologicznego i Transportu. Był delegatem na I Walne Zebranie Delegatów Zarządu Regionalnego w Piotrkowie Tryb. (27-28.VI.1981). Ryszard Wyczachowski wraz ze Stanisławem Knasiem był jednym z założycieli Komitetu Obrony Więzionych za Przekonania. W dniu 20 lipca 1981r współorganizował „Marsz Głodowy” w Bełchatowie. Do 1990 r, był członkiem Klubu Służby Niepodległości w Warszawie, Wiceprzewodniczącym Komisji Rewizyjnej Klubu Politycznego „Wolność i Solidarność” (Antoniego Macierewicza) w Warszawie.

Od września 1980 r. do 13 grudnia 1981r był współpracownikiem Konfederacji Polski Niepodległej i członkiem Polskiej Partii Niepodległościowej. Jako współtwórca listu otwartego do mieszkańców Bełchatowa przeciwko stanowi wojennemu, wydanego w styczniu 1982 r poddany został przez funkcjonariuszy SB ciągłej inwigilacji. Działał na szczeblu krajowym – dokooptowany spośród działaczy podziemia – jako członek Grupy Roboczej Komisji Krajowej, Porozumienia na Rzecz Przeprowadzenia Demokratycznych Wyborów w NSZZ „S” (razem ze Zbigniewem Mrozińskim), Solidarność Walcząca, PPN. Od 13 grudnia 1981 roku, aż do rozwiązania był członkiem Solidarności Podziemnej, potem Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego „Bełchatów”. Działał pod pseudonimem: „Ryś”, „Kret” i „Jerzy Kujawski”. Współpracował w strukturach MKS Bełchatów ze Zbigniewem Matyśkiewiczem, Andrzejem Krasuskim, Ryszardem Brzuzym, Zbigniewem Wróblewskim, Józefem Pólkowskim i innymi, natomiast spoza struktury współpracował z Ryszardem Kostrzewą, Zbigniewem Mrozińskim, Andrzejem Słowikiem, Grzegorzem Palką, Kazimierzem Świtoniem i Wojciechem Ziębińskim, a także ze Zbigniewem Bujakiem. Od 1983 roku aż do rozwiązania, był członkiem Kierownictwa Podziemnego Zarządu Regionu Piotrkowskiego, który tworzyli: Zbigniew Mroziński, Ryszard Wyczachowski, Józef Kowalczyk. Zarząd d ten jeszcze w okresie nielegalnej „Solidarności” się ujawnił i dokumenty, które wydawał, były sygnowane imieniem i nazwiskiem członków ZR. (październik 1986).

W latach 1985-1989 był członkiem szczebla centralnego Grupy Roboczej KK NSZZ „S” (wraz ze Zbigniewem Mrozińskim, Jerzym Kropiwnickim, Marianem Jurczykiem, Andrzejem Gwiazdą, Andrzejem Słowikiem, Sewerynem Jaworskim, Andrzejem Słowikiem, Witoldem Kowalczykiem i innymi). W latach 1985-1989 Ryszard Wyczachowski organizował kontakty zagraniczne w szczególności z Francją (Jacques Sibout), który poprzez fundację dostarczał pomoc w postaci sprzętu poligraficznego i inne dobra materialne strukturom podziemnej „Solidarności”. Był współorganizatorem i wykonawcą akcji plakatowych i ulotowych, malowania transparentów, zbiórek Pieniężnych na rzecz Związku, pomocy charytatywnej dla osób represjonowanych(mec. Andrzej Kern). Aktywnie uczestniczył w prowadzeniu badań socjologicznych (ankiety) na terenie całego kraju. W okresie os 13 grudnia 1981 do końca 1989 roku był wielokrotnie przesłuchiwany i zatrzymywany na 48 godzin. W tym czasie miały miejsce wielokrotne rewizje w jego mieszkaniu i na stanowisku pracy. Pozbawiony możliwość awansu zawodowego.

W dniu 15 kwietnia 1982 roku Ryszard Wyczachowski został aresztowany przez Naczelnika Wydziału Śledczego SB Komendy Wojewódzkiej MO w Piotrkowie Trybunalskim, Franciszka Kossarzeckiego. W czasie śledztwa, już przy zatrzymaniu w areszcie KW MO w Piotrkowie został pobity. Profosem tego aresztu był wtedy st. sierż., nazwiskiem Lach. Ryszard Wyczachowski był przetrzymywany w KW MO w Bełchatowie (15.IV.1982-16.IV.1982), w Wojskowej Prokuraturze Garnizonowej w Łodzi (16.IV.1982-17.IV.1982), KW MO w Piotrkowie (17.IV.1982-18.IV.1982) i Areszcie Śledczym w Piotrkowie Tryb. (18.V.1982-15.VIII.1982 ). Był sądzony przez Sąd Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy za „działalność na szkodę obronności kraju”. Jednak Sąd Wojskowy wyrokiem z dnia 2 lipca 1982 r wniosek prokuratora Prokuratury Garnizonowej w Łodzi ppłk. Czubińskiego oddalił i przekazał do rozpatrzenia w trybie doraźnym, Sądowi Wojewódzkiemu w Piotrkowie Tryb. W konsekwencji wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Piotrkowie Tryb. Ryszard Wyczachowski został skazany na 3 lata więzienia (po rewizji nadzwyczajnej w Sądzie Najwyższym wyrok utrzymano). Sędzią, który skazał, był Sędzia Sądu Wojewódzkiego w Piotrkowie Trybunalskim, niejaki Bogusław Moraczewski. Karę pozbawienia wolności odbywał najpierw w Areszcie Śledczym w Piotrkowie Trybunalskim (18.V.1982-15.VIII. 1982), a następnie w Zakładzie Karnym w Hrubieszowie razem z Jerzym Kropiwnickim doprowadził do przyjęcia Chrztu św. przez współwięźnia Romana Wysiadeckiego, który był synem płk. SB. W trakcie odbywania kary w Hrubieszowie Ryszard Wyczachowski podjął protest głodowy o status więźnia politycznego. Skutkiem tego jednak był dwutygodniowy pobyt w szpitalu więziennym na Mokotowie w Warszawie. Siedział tam w jednej celi z Janem Józefem Lipskim, który okazał się być Wielkim Mistrzem Loży masońskiej „Kopernik”.

W wyniku nadzwyczajnego złagodzenia kary na podstawie amnestii z 15.VI.1983 r. został zwolniony. Po zwolnieniu natychmiast włączył się w działalność konspiracyjną. Był wielokrotnie przesłuchiwany, trzykrotnie zatrzymany na 48 godzin. W latach 1985-1990 organizował Duszpasterstwo Ludzi Pracy oraz Msze św. za Ojczyznę. Czynnie uczestniczył w różnych uroczystościach narodowych w Kościele oo. Jezuitów w Piotrkowie Trybunalskim, gdzie superiorem był o. Remigiusz Wysocki, a Duszpasterstwo Ludzi Pracy w tym kościele tworzyli między innymi: Zbigniew Mroziński, Jacek Tworkowski, Witold Kowalczyk, Maria Czomber, itp. Utrzymywał ścisły z kontakt z o. Stefanem Miecznikowskim w Łodzi i z ks. Janem Umińskim z Sulejowa. Założył Stowarzyszenie „Powściągliwość i Praca ” w Bełchatowie. Ryszard Wyczachowski był uczestnikiem spotkań Klubu Inteligencji Katolickiej, sygnatariuszem pisma Zarządu Regionalnego NSZZ „S” w Piotrkowie Trybunalskim do Wojewody Piotrkowskiego o zalegalizowanie Związku (20.XI.1986).

Był członkiem-założycielem Komitetu Założycielskiego NSZZ „S” w Regionie Piotrkowskim (1986), członkiem Komitetu Strajkowego w KMB „Bełchatów” - współorganizatorem strajku w sierpniu 1988 roku. W latach 1989-1994 był sekretarzem Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” w Bełchatowie oraz organizatorem komitetu wyborczego i kampanii na rzecz kandydatów w wyborach 4.VI.1989 roku. W latach 1990-1994 był członkiem zarządu Miasta Bełchatowa, przewodniczącym Komisji Nadzwyczajnej ds. Zmiany Nazw ulic, Placów i Osiedli w Bełchatowie i członkiem Komisji Inwentaryzacyjnej (Vice przew.) Rady Miasta Bełchatowa. Członkiem Komisji Przestrzegania Prawa i Porządku Publicznego Rady Miejskiej w Bełchatowie (1994-1998), Sekretarzem Komisji Rewizyjnej Rady Powiatu Bełchatowskiego (1998-2002). Ryszard Wyczachowski kandydował w wyborach parlamentarnych (Wyborczej Akcji katolickiej (1991) i Katolickiego Komitetu Wyborczego „Ojczyzna” (1993). Był delegatem na Zjazd Regionalny – III i IV Walne Zebranie delegatów Regionu Piotrkowskiego z ramienia NSSZ „S” KWB Bełchatów (1989-1991). Od rozwiązania Komisji Zakładowej NSZZ „S” KWB Bełchatów podczas trwania strajku (1991), do maja 2002 był członkiem Wolnego Związku Zawodowego „Sierpień 80” w przekonaniu, że wyraża on idee Sierpnia z 1980 roku. Kiedy okazało się to nieprawda, wystąpił.

Ryszard Wyczachowski był członkiem założycielem, członkiem Rady Naczelnej, Delegatem na Zjazd Krajowy, członkiem Zarządu Regionalnego Łódzkiego, Delegatem na Zjazd Regionalny w Łodzi, sekretarzem Zarządu Regionalnego w Piotrkowie Trybunalskim, delegatem na Zjazd Regionalny i prezesem Koła w Bełchatowie, Zjednoczenia Chrześcijańsko Narodowego. Po upadku ZChN był członkiem PiS i delegatem na Zjazd Regionu Łódzkiego tej partii 2000-2004.

Od 2004 w Lidze Polskich Rodzin (vice prezes Zarządu Powiatowego w Bełchatowie). Ryszard Wyczachowski został uhonorowany Srebrną Odznaką „Zasłużony dla Górnictwa RP – 1999r, Brązowym Krzyżem” Zasługi – 2000; Medalem „Za Walkę o Niepodległość Polski i Prawa człowieka – 2001 r. 11 listopada 2009 roku prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lecha Kaczyński, odznaczył Ryszarda Wyczachowskiego Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Źródła:

  • Katalogi IPN
  • SB wobec przemian
  • Stan Wojenny w Regionie
  • Publicystyka prywatna
  • Napisano: 2010-03-10 07:40:44
    wyświetleń: 1835